کانکتور برق چیست + معرفی 19 مدل از انواع کانکتورها

کانکتورهای برق ( ترمینال های برق در زبان محاوره فارسی)  

کانکتور برق یا ترمینال های برق دارای پیچ نوعی از کانکتورهای الکتریکی هستند که در آن ها سیم ها توسط پیچ های ترمینال ها نگه داشته می شوند و در نهایت اتصال مورد نظر برقرار می شود. اما وظیفه کانکتور چیست؟در این متن توضیحات مختصری از ترمینال های دارای پیچ ارائه می گردد.

کانکتور چیست؟

کانکتور (به زبان انگلیسی Connector) در اصل قطعاتی هستند که اغلب جهت اتصال قسمت‌های گوناگون مدارات به کار میروند. ریشه این واژه یا به عبارت دیگر این کلمه Connect به معنای اتصال دادان هست و خود کانکتور یعنی ابزار اتصال دهنده.این قطعات بیشتر در جا‌هایی که ممکن است قطعی بوجود آید یا تمایل داریم تا به شکلی باشد که بعدا بتوانیم اگر یک بخش آن خراب شد آن رو تعویض نماییم، استفاده می‌شود.ورودی‌های تغذیه، محل اتصالات قطعات لوازم جانبی و برد‌هایی که نیازمند تعویض کردن هستند از این قبیل‌اند.

روش مرسوم و غیر ایمنی که بین بسیاری از مردم جهان برای اتصال دو سیم(کانکتور سیم برق) به یکدیگر رایج شده است این است که قسمت فلزی دو سیم را روی هم گذاشته و روی آن را با نوار چسب می پوشانند با این کار یک اتصال ۱۰۰ درصد غیر ایمن و ناکارآمد درست می کنند که هم دوام زیادی ندارد و هم در شرایط مختلف باعث حوادث ناگوار زیادی از قبیل اتصالی در سیستم برق رسانی و آتش سوزی می شود.در این متن ما ((گروه صنعتی ونوس)) به شما می گوییم که چرا باید برای اتصال سیم ها(کانکتور سیم برق) از کانکتورهای مطمئن برای این منظور استفاده کرد.به طور کلی در ترمینال های برق سیم های(کانکتور سیم برق) وارد شده به خانه های مورد نظر ممکن است به طور مستقیم زیر پیچ ها قرار گیرند و یا ممکن است زیر یک صفحه فلزی که برای محافظت بیشتر از آسیب دیدگی و پارگی سیم ها تعبیه شده است و توسط پیچ ها کنترل می شود قرار گیرند.

به طور استاندارد تمامی سیم و کابل های موجود در جهان دارای یک عایق روکش برای جلوگیری از برق گرفتگی استفاده کننده هستند که برای استفاده از ترمینال جهت اتصال به سیم دیگر باید قسمتی از روکش سیم از روی آن جدا شده و سپس در داخل خانه مورد نظر قرار گیرد و پیچ روی آن پیچانده شود البته اسفاده از سر سیم های موجود در بازار جهت اتصال به قسمت لخت سیم مورد نظر و سپس قرار گرفتن در خانه مورد نظر و پیچاندن پیچ روی آن برای یک اتصال ایمن پیشنهاد می گردد.بسته به طراحی انجام شده و گل پیچ مورد نظر استفاده از پیچ گوشتی مناسب جهت بستن پیچ ها توصیه می شود.

موارد استفاده:

ترمینال های برق به طور گسترده در سیم کشی ساختمان ها برای توزیع نیروی الکتریسیته جهت اتصال کلیدها و پریزها، سیستم های روشنایی، لوازم خانگی، تجهیزات اداری، سیستم های تهویه مطبوع و ….. استفاده می شوند و محصولات تولیدی این گروه صنعتی بسته به نوع انتخابی توانایی مدیریت برق تا ۶۰۰ ولت و ۸۰ آمپر را دارا هستند.همچنین این نوع کانکتور ها قابلیت وصل شدن به محل مورد استفاده خود را دارند.از ترمینال های برق در مواردی چون اتصال سیم ارت، محافظ های الکتریکی و الکترونیکی، سیستم های صوتی داخل سالن ها جهت فراهم کردن تعداد مورد نیاز ورودی و خروجی، سیستم های کنترل و هشدار داخل ساختمان ها نیز استفاده می شوند.

ترمینال های برق چند خانه:

ترمینال های برق چند خانه می توانند در شکل های مختلفی ظاهر شوند.از جمله دو خانه، سه خانه و …. که توسط مانع ایزوله پلاستیکی ( از جنس های مختلف بنا به کاربردهای مختلف ) از یکدیگر جدا شده اند که هر قسمت یا خانه توسط یک مغزی ( از جنس برنج یا مس ) و دو پیچ مجزا از قسمت های دیگر جدا شده اند.این چیدمان تا آخر ترمینال به همین ترتیب ادامه دارد و تعداد خانه های ترمینال مورد نظر بستگی به کاربرد آن و جای مورد استفاده آن دارد و انتهایی برای تعداد خانه های آن وجود ندارد ( البته این قسمت از کار تکنولوژی انحصاری محصولات ما است ).به طور کلی ترمینال ها می توانند به صورت یک رشته ترمینال چیده شوند که تعداد بسیار زیادی پیچ در طول این رشته بلند قرار دارد و این رشته ها باعث ایجاد یک باس بار برای توزیع کلی جریان و قدرت برق به عنوان یک کانکتور اصلی ورودی می شوند.

ترمینال برق دو خانه و سه خانه اغلب در سیستم ها و صنایع روشنایی و ترانس ها و بالاست های الکترونیکی کاربرد دارند البته برای اطمینان از کارکرد درست و همچنین رعایت موارد ایمنی از جنس بدنه پلی آمید این ترمینال ها به جهت تحمل حرارتی تا ۱۱۰ درجه سانتیگراد در هنگام داغ شدن و به اصطلاح آمپر کشیدن استفاده می گردد.  اگر به دنبال کسب اطلاعات بیشتر درباره اصطلاحات برق قدرت هستید مطالعه مقاله اصطلاحات برق قدرت میتواند مفید باشد.ترمینال های فشاری که به زودی اطلاعات کاملی از این محصول ارایه می گردد.محصولات تولیدی ما در متریال های مختلف از جمله پلی اتیلن،پلی آمید،پی وی سی و…… بنا به سفارش و در رنگ های مختلف و با آپشن های مختلف در بازار های جهانی عرضه می شوند که در ادامه نگاهی اجمالی به هرکدام از این موارد خواهیم کرد.

پلی اتیلن:

• موارد استفاده: به صورت ترموپلاستیک، الیاف، لوله، فیلم و ...
• مونومر: اتیلن
• روشهای پلیمریزاسیون: زنجیر رادیکالی آزاد
• ریخت‌شناسی: بسیار بلورین (پلی اتیلن خطی)، بی نظم (آمورف) با درصد تبلور پایین (پلی اتیلن شاخه‌ای)
• دمای ذوب: در حدود ۱۲۰-۱۳۰ درجه سانتیگراد
• دمای انتقال شیشه‌ای: در حدود ۸۰- درجه سانتیگراد (با توجه به درصد تبلور پلیمر تغییر می‌کند)

ترمینال های برقی که به صورت جنرال در دسترس عموم قرار دارند و استفاده عام دارند در تولیدشان از این مواد استفاده شده است این ترمینال ها قابلیت استفاده در دمای ۴۰- درجه سانیگراد تا ۷۵ درجه سانتیگراد را دارا هستند و به علت قیمت مناسب آنها نسبت به بقیه موارد بسیار مورد استقبال قرار گرفته اند. 

پی وی سی:

پلی وینیل کلراید ازگسترده ترین پلیمرهای استفاده شده در گروه  پلیمرهای وینیلی است. PVC  به دو صورت نرم (همراه نرم کننده)  و سخت وجود دارد.

• نحوه تولید PVC : به طور عمده از طریق پلیمریزاسیون محلولی شروع شونده با رادیکال آزاد, و هم چنین به وسیله گستره ای از روش های پلیمریزاسیون توده ای یا محلولی تولید میشود. پلیمریزاسیون محلولی برای تولید دو نوع متفاوت PVC به کار میرود. نوع اول نیمه بلورین بوده و از قسمتهای کروی تشکیل شده است در حالیکه نوع دوم نواحی آمورف (بی نظم) دارد.
• انواع  PVC : سخت: بدون وجود نرم کننده  را PVC سخت میگویند. نرم: همراه نرم کننده ها به  PVC نرم معروف است و در بازار تجاری در دو نوع S  و E معروف است که نوع S آن از طریق پلیمریزاسون سوسپانسیونی و نوع E از طریق پلیمریزاسیون امولسیونی تولید میشود

خواص PVC:

•  معایب : پایداری شیمیایی, حرارتی نوری کمی دارد PVC به تخریب تدریجی در دماهای بالا و شکننده شدن در دماهای پایین تمایل دارد  در نتیجه, اکثر محصولات PVC شامل پایدار کننده هایی برای از بین بردن این خواص هستند. این نقص خواص در ازای قیمت پایین محصولات جبران میشود. 
• مزایا : سازگاری PVC با افزودنیها و پایدار کننده ها عایق خوبی است.تخریب پلیمر در دمای بین ۲۰۰ و ۳۰۰ درجه سانتیگراد جایی که مقدار زیادی HCL تولید میشود.PVC نرم (شامل نرم کننده) چون عایق خوبی است در روکشروکش-سیم سیم ها کاربرد دارد کاربردهای عمده دیگر آن شامل لباس ها ,عایق های حرارتی (فوم PVC), قسمتهای مختلف اتومبیل ,چسبها و روکش ها است.

از این مواد در تولید چند مدل از محصولات ایران ونوس استفاده گردیده. محصولات تولیدی ما با این مواد دارای حداکثر کیفیت می باشند همچنین در داخل مواد پی وی سی استفاده شده در محصولات ما از مواد ضد اشتعال به سفارش این مجموعه استفاده گردیده که در مواردی مانند استفاده از شدت جریان غیر مجاز و داغ شدن محصول با آزاد کردن گاز کلر مانع آتش سوزی می شود و این مورد به دلیل استفاده این محصولات در صنایع مانند پتروشیمی همواره مورد توجه این مجموعه بوده است.

پلی آمید:

انواع مختلف پلی آمید: پلی آمید 6 (PA6)، پلی آمید 6.6 (PA6.6)، پلی آمید 11 (PA11)، پلی آمید 6 6.6 (PA6,6.6)، پلی آمید 12 (PA12) و ... 
به پلی آمید ها، نایلون (Nylon) نیز گفته می شود.

به طور کلی از خواص پلی آمید های PA6 و PA66 می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استحکام بالای مکانیکی در گرید های تقویت شده با الیاف شیشه
• توازنی میان استحکام و ضربه پذیری
• دمای کاربری بالا که بسته به گرید مورد نظر تا 250 درجه سانتیگراد نیز می رسد.
• خواص الکتریکی و شعله پذیری مناسب که در گرید های FRV0 این خاصیت تقویت نیز می شود.
• PA66 استحکام بالاتری به خصوص در دمای بالای 180 درجه سانتیگراد نشان می دهد .
• PA66 در حدود 50 درجه سانتیگراد دمای ذوب بالاتری نسبت به PA6 نشان می دهد.

در تولید محصولات Hi Voltage و نسوز گروه صنعتی ونوس (ایران نوس) از مواد پلی آمید ۶.۶ الیاف دار ساخت کشور هلند به دلیل حساسیت زیاد محصولات و کاربردهای خاص آنها در صنایع مادر مانند پتروشیمی استفاده می گردد که از مرغوب ترین مواد موجود در داخل بازار می باشد.

دیگر مزایای محصولات گروه صنعتی ونوس (ایران ونوس) :

• تحمل حداکثر ولتاژ تا ۶۰۰ ولت در بین محصولات مشابه مطابق استانداردهای جهانی
• تحمل حداکثر شدت جریان تا ۸۰ آمپر در بین محصولات مشابه به علت استفاده از کانکتورهای تولید شده استاندارد
• استفاده از مرغوب ترین آلیاژ برنج دارای استاندارد بین المللی MS58 DIN 17660 برای داشتن حداکثر رسانایی و مقاومت الکتریکی تا ۳میلی اهم
• تحمل و مقاومت کانکتورها در برابر رطوبت و آب در محصولات سفارشی ((پوشش کانکتورها باآبکاری نیکل))
• استفاده از محافظ سیم در محصولات سفارشی جهت جلوگیری از بریدگی و پارگی سیم ها((انحصاری گروه صنعتی ونوس))
• تحمل حداکثر گشتاور تا ۲۰ lbs در هنگام بستن پیچ ها توسط پیچ گوشتی های برقی و پنوماتیک به علت استفاده از آلیاژ برنج سفارشی این مجموعه
• استفاده از مرغوب ترین و استاندارد ترین پیچ ها برای سهولت در هنگام استفاده از محصول و همچنین آچارپذیری راحت تر محصولات
• مقاومت مواد عایق بدنه در برابر ولتاژ تا ۳۰۰۰ ولت دی سی برای یک دقیقه جهت جلوگیری از برق گرفتگی
• مقاومت کانکتورها در برابر ولتاژ ناگهانی تا ۶۰۰۰ ولت در هر لحظه به دلیل استفاده از کانکتورهای استاندارد
• استفاده از پوشش محافظ پیچ ها در محصولات سفارشی برای رعایت موارد احتیاطی ((برق گرفتگی)) 

چگونه کانکتور را بشناسیم

امروزه به دلیل توسعه فناوری، تنوع کانکتور ها نیز دچار تحولات اساسی شده است. در این میان کامپیوتر ها در راس هرم تنوع اتصال دهنده ها قرار دارند. اگر مانیتور سیستم مورد استفاده شما دو یا چند نوع کابل مانند VGA و DVI را می پذیرد، تنها می بایست یک کابل نمایشگر را در آن واحد به آن متصل کنید. اجازه بدهید در اینجا بگوئیم که کلا چهار نوع پیوند دهنده به یک مانیتور وجود دارد: VGA ، DVI ، HDMI و Display Port.اگر سی پی یو سیستم شما دارای گرافیک On board بوده و در عین حال یک کارت گرافیک نصب شده دارد، در پایان به دو مجموعه پورت گرافیک خواهید رسید. در این حالت، همیشه کابل نمایشگر خود را به کارت گرافیک خود وصل کنید و نه مادربرد.

کانکتور یا ترمینال برق مادگی اتصال دهنده ای است که به یک سیم، کابل یا قطعه سخت افزاری متصل شده است و دارای یک یا چند سوراخ، شکاف با ترمینال های الکتریکی در داخل است و به گونه ای ساخته می شود که یک کانکتور نرگی می تواند وارد آن شده و قفل شود. یک کانکتور مادگی نیز به عنوان یک جک یا پریز شناخته می شود. این نوع متصل کننده را هنگام جدا کردن آن می توان به راحتی تشخیص داد، زیرا هادی های الکتریکی مستقیماً در معرض دید نیستند.کانکتور فشاری (Connector) به معنی متصل کننده، از ریشه کلمه (Connect) به معنی اتصال گرفته شده. در واقع کانکتور به قطعاتی گفته می شود که برای برقراری اتصال در قسمت های مختلف مدارهای الکتریکی و الکترونیکی استفاده می شوند.

دلیل به کارگیری کانکتور کاهش احتمال قطعی و امکان تعویض در آینده (مثلا بر اثر خرابی) است. کانکتورها عموما در قسمت هایی مانند ورودی منابع تغذیه و محل اتصال برد با قطعات جانبی نصب می شوند.کانکتورها با توجه به تفاوت هایی که در ظاهر و کارایی دارند، یک سری ویژگی ها مشترک هم دارند که آنها را در دسته کانکتورها قرار داده می دهد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم:

• جنسیت (Gender): کانکتورها دو جنس نر و ماده دارند. معمولا بخش ماده (یا مادگی) روی برد نصب شده و بخش نر (یا نری) برای اتصال درون بخش مادگی قرار میگیرد.
• پلاریته (Polarity):کانکتورها معمولا فقط در یک جهت خاص متصل می شوند به همین جهت در آنها پلاریته ( جهت مثبت و منفی) اهمیت دارد. برای اینکه آنها در جهت درست نصب و یا اتصال برقرار کنند در بخشی از آنها زائده ای قرار می گیرد که در جهات دیگر قابلیت اتصال نداشته باشند.
• اتصال (Contact): اصلی ترین بخش کانکتورها بخش اتصال آنهاست. بخش اتصال در واقع قطعات فلزی ریزی هستند که معمولا داخل آنها قرار دارند و وظیفه آنها برقراری اتصال (معمولا بین نری و مادگی) است. بیشتر مشکلات بردها عدم اتصال درست آنها به خاطر خرابی، اکسیده شدن و یا کثیف شدن این بخش است.
• گام (Pitch): اتصال (Contact) ها در کانکتورها با یک الگو و فاصله خاص روی آن چیده شده اند. به این فواصل منظم بین اتصال ها گام گفته می شود. توجه به گام ها در مدارات بسیار مهم است چرا که ممکن است دو کانکتور که به نظر یکسان می رسند گام های متفاوت داشته باشند و به درستی روی برد نصب نشود.
• پایه(Mount): پایه در واقع تعیین می کند کانکتور از نظر مکانیکی چگونه نصب شود و زاویه آن با اتصالات چقدر باشد.
• سیکل طول عمر (Mating cycles): سیکل طول عمر در واقع تعداد دفعات کارکرد کانکتور را نشان می دهد. با توجه به نیازمان باید توجه داشته باشیم سیکل طول عمر مناسب انتخاب کنیم.

انواع کانکتورها:

کانکتورها از نظر شکل، اندازه و کارایی و همچنین قیمت کانکتور متفاوت هستند و همین موضوع باعث شده تا طیف گسترده ای داشته باشند. در ادامه به بررسی 19 مدل پر استفاده آن می پردازیم:

1. نوع VGA:

 که همچنین به عنوان کابل D-sub شناخته می شود یک کابل تصویری آنالوگ است. اتصال یک انتهای آن به مانیتور کامپیوتر یا تلویزیون و انتهای دیگر به پورت VGA متصل می شود.

2. نوع DVI:

یکی دیگر از کابل های گرافیکی است که مانند بقیه کابل ها یک انتها آن به مانیتور و انتهای دیگر به پورت DVI مستقر بر مادر برد وصل می شود.

  3. نوع HDMI:

اگر قصد دارید تلویزیون را به کامپیوتر وصل کنید، توصیه می شود از یک کابل استفاده نمایید، زیرا این دستگاه قادر است هم تصویر و هم صدا را انتقال دهد.

4. نوع PS / 2:

به طور پیش فرض برای اتصال کی برد و ماوس نوع PS / 2 به کار می رود. پورت سبز برای ماوس و پورت بنفش برای کی برد است

5. نوع اترنت:

این متصل کننده به RJ-45 نیز معروف است. یک انتهای آن به روتر یا سوئیچ شبکه و سمت دیگر به پورت اترنت روی کامپیوتر وصل می شود

6.نوع صوتی 3.5 میلی:

این پیوند دهنده الکترونیکی به عنوان اتصال دهنده تلفن نیز شناخته می شود. یک سمت کابل آن به بلندگوهای کامپیوتر، هدفون و میکروفون 3.5 میلی متری و انتهای دیگر به پورت های صوتی سیستم متصل می شود

7.نوع USB:

این متصل کننده برای اتصالات کابلUSB ، از دو قالب محبوب استفاده می کند: USB 2.0 و نوع اخیر آن USB 3.0. نحوه شناسایی کابل های USB 2.0 و 3.0 از یکدیگر به این صورت است که کابل های USB 3.0 دارای هد آبی هستند و گاهی برچسب SS "Super Speed" را روی آن ها هک شده است. پیشنهاد می شود مقاله دیگر ما درباره ترمینال برق چیست را بخوانید.

8. کانکتور BNC

BNC مخفف British Naval Connector می باشد که برای اتصال انواع کابل کواکسیال استفاده می شود. بیشترین استفاده BNC برای اتصالات دوربین مداربسته است. بی ان سی در دو مدل اتصال وجود دارد، پیچی و پرسی. در گذشته بسیاری از شبکه های کامپیوتری هم از BNC استفاده میکردند که امروزه RG45 جای آن را گرفته است. بی ان سی در اتصالات تجهیزات رادیویی، تجهیزات آزمایشگاهی و تجهیزات سیگنال های ویدیویی نیز استفاده می شود.

9. کانکتور PS2

PS2 که مخفف Personal System 2 است در واقع نام یکی از کامپیوترهای تولیدی IBM بود. PS2 ۶ پین دارد و برای اتصال دستگاه ‌های ورودی مانند میکروفون، ماوس و کیبورد استفاده میشد. امروزه در کامپیوترها PS2 به سختی یافت می شود در حالی که در کامپیوتر های کمی قدیمی تر PS2 جزو مهمترین درگاه ها بوده.

10.کانکتور USB

USB که مخفف universal serial bus است، برای انتقال دیتا و گاهی برای شارژ استفاده می‌شود. USB مدل های گوناگون و سه ویرایش به نام USB 1.0, 2.0, 3.0 را وارد بازار کرده. USB قابلیت اتصال به دستگاه‌های متنوع ورودی خروجی، ابزار‌ها، گجت‌ها و... را دارد. مثلا USB-A عموما در رایانه ها، USB-B برای اتصال چاپگرها، USB-C و micro USB-B برای اتصال گوشی ها و گجت های هوشمند به کار می روند. در ادامه انواع کانکتور USB را نام میبریم:

1. USB-A
2. USB-B
3. USB-C
4. USB-AB
5. USB-B SS
6. mini USB-AB
7. mini USB-A
8. mini USB-B
9. mini USB-AB
10. mini USB-AB

11. کانکتور HDMI

HDMI که مخفف High Definition Multimedia Interface است اولین و البته تنها سوکتی است که به صورت تجاری ارائه شد تا انتقال صدا و تصویر را همزمان و به صورت دیجیتال فشرده نشده انتقال دهد. اچ دی ام آی انتقال صوت و تصویر را با یک کابل انجام میدهد و دو مدل استاندارد و mini دارد.

12. کانکتورRJ45

RJ45 یا Registered Jack 45 یک سوکت استاندارد شبکه است که درکابل‌ اترنت کاربرد دارد. دستگاه هایی که برای ارتباط از پروتکل اترنت استفاده میکنند باید بهRJ45 مجهز باشند.RJ45 مادگی، کی استون نام دارد. RJ45 هشت پین است و ترتیب رنگ رشته های سیم در آن از استانداردهای خاصی پیروی میکند.

13. کانکتور RJ11

RJ11 ها 4 ، 6 و 2 پین هستند و از نظر ظاهری شبیه RJ45 هستند اما برای اتصالات تلفن استفاده می شوند و از کابل تلفن تک زوج ، 2 و 3 زوج برای اتصال پشتیبانی می کند. در این کابل ها ترکیب رنگ در سوکت اهمیت و استانداردی ندارند ، اما معمولا برای جلوگیری از خطا هر دو سمت سیم، باید از ترکیب رنگ مشابه استفاده کنند.

14. کانکتور AUX

AUX که به جک هدفون 3.5mm معروف است. سه پین است و توانایی انتقال صوت به صورت 2 کانال استریو را دارد و در دستگاه‌های مختلف صوتی وجود دارد.

15. کانکتور Lightning

Lightning که در محصولات جدید اپل مانند آیفون و آیپد وجود دارد، روی دستگاه های بعد از آیفون ۵ نصب شده دوطرفه است و به هر جهتی که آن را وارد کنیم اتصال برقرار می شود. لایتنینگ مانند USB برای شارژر و انتقال دیتا بکار می رود. لایتنینگ 16 پینی که جایگزین کانکتور ۳۰ پین محصولان اپل شده است منحصر به شرکت اپل است. پیشنهاد می شود درباره مقاومت الکتریکی بخوانید.

16. کانکتور DB15

DB15 که به فیش VGA یا پورت گرافیک در کامپیوترها شهرت دارد 15 پین می باشد. پین های DB15 در دو ردیف چیده شده اند. DB15 برای ارتباط بین کامپیوتر، لپ‌تاپ و سایر دستگاه های پخش کننده ویدئویی که پورت VGA دارد به نمایش‌گر هایی مانند مانیتور، ویدئو پروژکتور، تلویزیون ، و... است.

17. کانکتور GX

GX به شکل دایره ای طراحی شده و در مدلهای 16GX، 12GX و 18GX که نشان دهنده قطر دهانه آن است وجود دارند. GX برای کاربرد های متفاوت از 2 تا 12 پین طراحی شده است که در تجهیزات و صنایع نظامی کاربرد دارد.

18. کانکتور ATX

ATX که به نام فیش مادربرد یا پاور شناخته می شود 24 پین است و برای تغذیه مادربرد در رایانه ها مورد استفاده قرار میگیرد. از نظر ابعاد بزرگترین کانکتور پاور رایانه هاست. پین های ATX به صورت دو تکه ۲۰ پین و ۴ پین قابل استفاده است. ATX دو استاندارد ATX12V 2.x و ATX12V 1.X دارد.

19. کانکتور PH

PH به عنوان سوکت مخابراتی در برد های سنسور و همچنین میکروکنترلرها و ...استفاده میشود. PH که به صورت مینیاتوری و از 2 تا 10 پین طراحی می شود.

20. کانکتور XH

XH مانند PH کاربرد مخابراتی دارد و از 2 تا 8 پین در بازار موجود است. XH با نام سوکت دزدگیری هم شناخته می شود.

21. کانکتور PHL

PHL یک سوکت قفل دار است که پین های آن دو ردیفه میباشند. PHL با تعداد پین های آن از2*5، 2*25 و 2*32 و... در بازار موجود است.

22. کانکتور آداپتور

جک آداپتور، سه پین جهت اتصال دارد و جهت ورود نیروی برق که توسط آداپتور تامین می شود در بردهای الکترونیکی استفاده می شود.

23. کانکتور IDC

IDC برای اتصال به باکس هدر استفاده میشود. مدل های متفاوتی از IDC وجود دارد. آی دی سی دو ردیفه و قفل دار است و با تعداد پین های 2*4 و 2*5 و... تا 2*20، 2*25 یافت می شود.

24. کانکتور فونیکس

فونیکس نوعی ترمینال است که طراحی شده تا برای اتصال مدار به ولتاژهای بالا استفاده شود. این قطعه دو تکه نری مادگی ساخته می شود. یک قسمت به صورت ثابت روی مدار نصب میشود و دیگری به شکل متحرک و بر سر کابل نصب شود. فونیکس با تعداد پین های 2، 3، 4 و بالاتر در بازار یافت می شود.

25.کانکتور IC

از متنوع ترین نوع کانکتورها که به نام سوکت IC نیز شناخته می شود می باشد. برای انواع مختلف آی سی موجود سوکت IC وجود دارد و مسلما تعداد پایه های آن متناسب با آی سی مورد نظر است. این سوکت به منظور امکان تعویض آی سی در آینده در صورت خرابی، بدون نیاز به حرارت دادن برد است.

26.کانکتور کابلشو

کابلشو، وایرشو یا سر سیم برای اتصال به سر سیم ها و کابل ها طراحی شده اند و در شکلها و اندازه های متفاوتی در بازار موجودند. سایز کابلشو ها با توجه به سطح مقطع سیم ها شماره گذاری می شوند و هر سطح مقطع هم رنگ خاص خود را دارد. کابلشو ها به صورت تک رشته، دو رشته، حلقه ای، دو شاخ و... موجودند. برای سایز های بالا دیگر از رنگ بندی استفاده نمیشود و تنها یک قطعه فلزی شماره دار و فقط به شکل حلقه ای (برای اطمینان از اتصال قوی در ولتاژها و جریان های بالا) وجود دارد.

علاوه بر این ها انواع باکس هدر، سوکت های سیم کارت، پین هدر ها و... همگی در گروه کانکتورها جا میگیرند.

انواع کانکتور دو طرف مادگی، کانکتور نرگی و کانکتور مادگی

بسیاری از دستگاه های جانبی از طریق متصل کننده USB با سیستم در ارتباطند از جمله: درایو فلش، هارد دیسک و درایو نوری اکسترنال، صفحه کلید و ماوس (سیمی و بی سیم) ، وب کم، اسکنر ، گیم پد و انواع چاپگر. علاوه بر این، بسیاری از اتصالات دیگر در انتها خود دارای کانکتور USB-A هستند که به سیستم متصل می شوند و یک اتصال دهنده مخصوص دستگاه در انتهای دیگر (به عنوان مثال iPod ). گاهی برای افزایش طول کابل USB ، از کانکتورنرگی و کانکتور مادگی بهره می گیرند. همچنین نوع دیگری از اتصال دهنده ها، متصل کننده دو طرف مادگی است. این وصل کننده ها اغلب برای افزایش طول کابل ها به کار می روند. 

واژه شناسی مفاهیم کلیدی در  کانکتور برق صنعتی

در این بخش میخوایم تا در مورد یک سری از واژگان مهمی که در کانکتور‌ها به آن برخورد می‌کنیم صحبت نماییم:

1. Gender جنسیت

کانکتور‌ها نیز مثل بیشتر موجودات زنده برخوردار از جنسیت هستند. این قطعات اغلب مواقع به دو دسته نرگی و مادگی تقسیم بندی میشوند. منظور از دسته‌ها و طبقات هم فکر می‌کنم بسیار واضح باشد. کانکتور مادگی در اصل کانکتوری است که اغلب بر روی برد لحیم می‌گردد و کانکتور نری هم به عبارتی کانکتوری است که در کانکتور مادگی جای می‌گیرد. در تصویر زیر یک نمونه از کانکتور نری و همچنین مادگی برای شما آورده شده است.

2. پلاریته

اکثر انواع کانکتور ها تنها در یک مسیر قابلیت اتصال نمودن را دارند و شما نمی‎‌توانید هر سمتی که تمایل داشتید کانکتور نری را به قسمت مادگی متصل نمایید. به این ویژگی دراصل پلاریته اطلاق می‌شود و قطعاتی که دارای این ویژگی هستند را قطعات پلاریته دار میگویند.

3. Contact

خود واژه Contact اگر بخواهیم خیلی تحت اللفظی درباره آن صحبت نماییم میشود تماس حاصل کردن. اما اجازه بدهید در این مقاله از همان واژه Contact استفاده نماییم. Contact‌ها در بقسمت اصلی کانکتور‌ها دارای سکنی هستند. این قطعات یک سری فلز به نسبت کوچک هستند که در واقع درون کانکتور‌ها قرار گرفتند. اکثر ایراداتی که منجر به قطعی کانکتور‌ها میشود مربوط به همین قسمت است.

4. Pitch

اکثر انواع کانکتور برق از یک سری Contact تشکیل شده اند که در یک الگوی از پیش مشخص شده این Contact‌ها تکرار می‌شوند. گام کانکتور  اغلب فاصله‌ی بین مرکز یک Contact تا مرکز Contact بعدی به حساب می‌آید. این مورد بسیار مهم است. چون یک سری کانکتور‌ها وجود دارند که بسیار به هم دیگر شبیه هستند، ولی pitch مربوط به هر کدام از این کانکتور‌ها با یکدیگر فرق دارند. حتما در خرید کانکتور‌ها بایستی به این مورد توجه ویژه بکنید تا یه وقت کانکتور مشابه، ولی به اشتباه خرید نکنید.

5. Mating cycles

کانکتور‌ها هم در اصل یک عمر خیلی محدودی دارند و بعد از یک مدت اتصالی پیدا کردن و قطع شدن فرسوده می‌شوند. در دیتاشیت‌ها اغلب برای مدت زمانی خاصی کارکرد یک کانکتور از یک واژه اسم می‌برند به نام cycles Mating. اندازه این cycles Mating از یک نوع کانکتور به نوع دیگری دارای تفاوت عمده ای است. به طور مثال احتمال دارد یک کانکتور usb دارای ۱۰۰۰ سیکل درازای عمر باشد و این در حالی است که یک فروشنده احتمال دارد تا یک قطعه دیگر را طوری طراحی کرده باشد تا طول عمرش ۱۰ سیکل هم نباشد. (منظور از سیکل  در واقع تعداد دفعاتی است که کانکتور داخل می‌شود و بیرون می‌آید) بایستی حواستان باشد کانکتوری که می‌خواهید استفاده نمایید طول عمر مناسبی جهت مصرف شما داشته باشد.

6. Mount

احتمال دارد در نگاه نست این واژه تا حدودی برایتان گیج کننده به نظر برسد. واژه Mount به چندین چیز گوناگون اشاره دارد:

۱- نخست این که کانکتور چگونه و به چه شکل نصب شده است؟

۲-زاویه‌ای که  کانکتور می‌بایستی  با اتصالات مربوط بهخودش داشته باشد چه حدودی است؟

۳-نحوه نصب نمودن به شکل مکانیکی کانکتور چگونه است؟ 

7. Strain relief

 Strain relief  به قسمتی از یک کابل گفته می‌شود که به شما در وارد نمودن و درآوردن یک کابل کمک بسزایی میکند. در واقع یکی از بخش های مهم و کاربردی در این زمینه هستند و به شما می‌توانند کمک زیادس کنند تا به آسانی سیمی را به کانکتور مورد علاقه خود وصل یا خارج کنید همچنین در اصل به کمک آن کابل را به راحتی جا می‌زنید و همچنین در می‌آورید. در تصویر زیر می‌توانید یک نمونه از Strain relief را مشاهده نمایید.

برخی از سوالات متداول

1. کانکتور چیست؟

کانکتور در اصل قطعاتی هستند که اغلب جهت اتصال قسمت‌های گوناگون مدارات به کار میروند. یا به عبارت دیگر Connect به معنای اتصال دادان هست و خود کانکتور یعنی ابزار اتصال دهنده.

2. انواع کانکتور برق کدامند؟

کانکتورها از نظر شکل، اندازه و کارایی و همچنین قیمت کانکتور متفاوت هستند و همین موضوع باعث شده تا طیف گسترده ای داشته باشند. در ادامه به بررسی 19 مدل پر استفاده آن می پردازیم: نوع VGA - نوع DVI - نوع HDMI - نوع PS / 2 و ...