در رشته برق اللخصوص گرایش قدرت شما قطعاً با اصطلاحات برق قدرت و واژه های عجیبی رو به رو می‌شوید که احتمالاً در طول تحصیل هم به آنها به شکل آکادمیک و رسمی اشاره‌ای نگردد! و از سمتی کافیست فقط یکبار در دوران دانشجویی خود از سوی دانشگاه به بازدید یک نیروگاه بروید و در زمان گوش دادن به توضیحات مهندس راهنما گوشتان با این واژگان غریبی نماید و عمده مطلبی که را باید بفهمید، متوجه نشوید.
به همین علت تلاش کردیم تا تعاریف کلیدی اصطلاحات تخصصی برق قدرت در مهندسی برق قدرت را تا حدی که می‌شود برای برای شما شرح دهیم. البته بسیار توصیه می نماییم شما به این میزان از تعریف برق قدرت اکتفا نکنید و حتما منابع نیروگاهی را هم به صورت ویژه مطالعه کنید.
پست اصطلاحات برق قدرت ثابت نخواهد ماند و تلاش می‌کنیم با کمک شما آن را آپدیت کنیم، اما اکنون اجازه بدهید بریم به سراغ تعاریف کلیدی مهندسی برق قدرت.
اصطلاحات برق قدرت
1. منظور از خط گرم چیست؟
خطی که به عبارتی ولتاژ داشته باشد.
2. بی را تعریف کنید؟
هر پست اغلب از مقداری واحدهای مداری به نسبت مشابه به اسم "بی" ایجاد شده که در برگیرنده قسمتی از: باسبار، دیژنکتور، سکسیونر، برقگیر، راکتور و… است که در اصل “بی” یک معنای فیزیکی دارد تا الکتریکی و محیطی است که مقداری از تجهیزات با آرایش ویژه جهت تشکیل بخشی از مدار شبکه را تشکیل می‌نماید.
3. فیدر را تعریف کنید؟
لغتا به معنی تغذیه کننده است و به معنای خروجی و یا ورودی هم می‌گویند.
4. کرونا چیست و در چه مواقعی شدت آن بیشتر می شود؟
باعث یونیزه گشتن هوای اطراف خود می‌شود که صدایی نظیر شکستن چوب خشک می‌دهد و کرونا در اطراف هادی هایی که دارای ولتاژ بالا هستند ایجاد می‌شود، این پدیده در خطوط انتقال به شکل تلفات مطرح می‌شود و عواملی که منجر به تشدید آن می‌شوند عبارتند از: شرایط هادی، چگالی هوا، رطوبت هوا و غیره. پیشنهاد می‌شود درباره انواع ولتاژ بخوانید.
5. اینترلاک را تعریف نمایید و انواع آن را بنویسید؟
قفل بین دیژنکتورها و سکسیونرها برای استفاده ایمن و صحیح از تجهیزات پست بوده و انواع آن الکتریکی و مکانیکی دارد.
6. تجهیزات برق قدرت فشار قوی به چند طریق به سیستم زمین وصل می شوند؟
به دو روش:
- روش نخست: شبکه غربالی که در عمق 60 تا 80 سانتیمتری سطح زمین گذاشته می‌شود و مقاومت این شبکه برای حفاظت دستگاه‌ها می‌بایستی کمتر از 3 اهم گردد.
- روش دوم: به شکل مستقیم بوسیله میله ارت به زمین اتصال داده می‌شود.
7. مانور شبکه را تعریف کنید؟
تمامی عملیاتی که جهت قطع و وصل قسمتی از تجهیزات به درخواست واحدهای عملیات تعمیراتی یا مرکز کنترل یا بر طبق ضرورت و به درخواست قسمت بهره برداری و با هماهنگی کامل بخش مرکز کنترل دیسپاچینگ ذیربط شکل می‌گیرد.
8. مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع چیست؟
محلی که در آن شبکه بالا توزیع می‌گردد و همچنین فیدرهای 20 کیلوولت زیر پوشش، هدایت و کنترل می شوند. اگر هنوز به خوبی نمیدانید فیدر چیست میتوانید به مقاله مربوطه مراجعه نمایید.
9. چرا دکل را ارت می کنند؟
از تجهیزات برق قدرت که به خاطر مقاومت الکتریکی پای دکل منجر به افزایش ولتاژ صاعقه می‌گردد، به همین خاطر این نقیصه در زمان نصب دکل با کوبیدن میله های ارت و سپس اتصالشان به دکل از بین رفته، تلاش می‌گردد تا به حداقل ممکن برسد.
10. جامپر در برق چیست و در چه محلی استفاده می شود؟
به جهت اتصال و ارتباط الکتریکی هادی‌های نصب شده در دو سوی برج انتهایی از هادی جامپر بهره‌برداری می‌گردد. گاهی اوقات هم در خطوط 63کیلوولت از جامپر تحت عنوان دمپر بهره‌برداری می شود.
11. گنتری چیست؟
نوعی استراکچر فلزی دروازه ای شکل است که برای ارتباط الکتریکی تجهیزات گوناگون به خصوص ارتباط خط به پست مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.
12. به چه خطوطی باندل اطلاق می‌شود؟
به خطوطی که در هر فاز به جای یک هادی از چند هادی بهره ببرد.
13. در خطوط انتقال برای کاهش پدیده کرونا چه عملی صورت می پذیرد؟
از هادی ها به شکل باندل در هر فاز بهره‌برداری می کنند.
14. تجهیزات عمده و مهم یک پست فشار قوی چیستند؟
شینه و کابل، دیژنکتور، سکسیونر، ترانسفورماتور قدرت، ترانسفورماتور جریان، ترانسفورماتور ولتاژ، ترانسفور ماتورهای مصرف داخلی، ترانسفورماتور نوتر، خازن، راکتور، تانک رزیستانس، برقگیر، لاین تراپ، استراکچر، سیستم زمین، باتری و شارژر، سیستم حفاظتی، سیستم کنترلی، سیستم مخابراتی سیستم اسکادا.
15. تجهیزات عمده یک بی ترانسفورماتور را در پست های فوق توزیع کدامند؟
- سکسیونر ترانسفورماتور
- دیژنکتور ترانسفورماتور
- ترانسفورماتور جریان طرف فشار قوی
- ترانسفورماتور نوتر و قدرت و مصرف داخلی
- ترانسفورماتور ولتاژ طرف فشار ضعیف
- ترانسفورماتور جریان سمت فشار ضعیف
- دیژنکتور سمت فشار ضعیف
16. متعلقات ترانسفورماتور چیستند؟
تانک، روغن، رادیاتور، فن ها، رله، ترمومترها، بوشینگ، تانک ذخیره، لوله انفجار، سوپاپ اطمینان، شیشه روغن نما، کماند تپ چنجر، کماند فن ها، محفظه سیلیکاژل، پمپ.(مطالعه مقاله رله چیست میتواند مفید باشد.)
17. تپ چنچر چیست؟
نوعی دستگاه الکترومکانیکی در اصطلاحات برق قدرت است که می تواند در واقع ولتاژ خروجی آن را به مقدار تنظیمی کاهش یا افزایش داد.
18. ترانسفورماتور زمین را در چه سمت ترانسفورماتور قدرت به کار گرفته می‌شود؟
در سمت مثلث ترانسفورماتور قدرت قرار می‌گیرد و همیشه باید در مدار باشد.
19. بریکر چیست و مشخصات اصلی و مهم آن کدام هستند؟
دستگاه بریکر یکی از اصلی ترین و مهم ترین کلیدهای قدرت و اجزاء سیستم های توزیع و انتقال انرژی الکتریکی است که به جهت قطع و وصل خطوط، ترانسفورماتورها، ژنراتورها، و مابقی تجهیزات فشار قوی به کار گرفته می‌شود و مشخصات اصلی آن شامل :
- ولتاژ نامی
- قدرت قطع اتصال کوتاه سه فاز و تک فاز
- جریان نامی
- نوع مکانیزم فرمان یا عمل کننده (فنری، هوایی و…)
- نوع مکانیزم خاموش کننده آرک (هوا، روغن، گاز)
- جریان ترمیک و جریان دینامیک قابل تحمل
20. سکسیونر چیست و چه وظیفه ای بر عهده دارد؟
کلیدی که به کمک آن می‌شود مداری را که تنها تحت ولتاژ است و فاقد جریان بار شده قطع کرد یا وصل نمود، کاربرد آن نیز به وضوح در تعمیرات است که پرسنل به شکل عینی این توانایی را دارد تا ببیند که مدار بخش مورد نظر قطع شده است.
21. انواع سکسیونر چیست و چند مدل است؟
- پانتوگراف یا نوع قیچی: اغلب در پستهای فشار قوی استفاده می‌شود.
- دورانی: در شبکه های فوق توزیع و فشار قوی کاربرد دارد.
- کشویی: در شبکه های توزیع استفاده می‌شود.
- چاقویی: در شبکه های فوق توزیع و توزیع کاربرد دارد.
22. راکتورها و خازن ها در پست برای چه امری تعبیه شده اند؟
راکتورهای موازی که در شبکه منطقه قرار گرفته است برای اصلاح ضریب قدرت و در نهایت کاهش ولتاژ نصب گشته است. خازن ها هم از نظر نوع اتصال به شبکه و محل قرارگیری آن مقاصد گوناگونی را در بر دارند اما به شکل کلی در مورد خازن های موازی با شبکه موجود در منطقه می شود گفت که مقصود آن اصلاح ضریب قدرت و در نهایت افزایش ولتاژ است.
23. هدف از میگر زدن چیست؟
با بهره‌برداری از میگر معین می‌گردد که چه بخش‌هایی که از پیش عایق شده اند با زمین تماسی دارند یا نه. در صورت تماس با زمین دستگاه عدد صفر را نمایش می‌دهد. و همچنین معین کردن این که قسمتهای از عایق رطوبت را جذب کرده اند که در این ویژگی دستگاه میزان کمتر از حد نرمال را به شما نشان خواهد داد. پیشنهاد می‌شود مقاله دیگر ما درباره انواع خازن و کاربردهای آن را بخوانید.
24. ترانسفورماتور ولتاژ چگونه ترانسفورماتوری است؟
برای پایین آوردن ولتاژ جهت اندازه‌گیری و بهره‌برداری در سیستم های حفاظت و همین طور سنکرونیزاسیون (برای پارالل کردن خطوط و ژنراتور با شبکه) به کار گرفته می‌شود.
و در آخر...
همانطور که خواندید اصطلاحات برق قدرت تنها خلاصه به همین چند مورد کلی نمی‌شود و بسیاری از مفاهیم هستند که تنها با تجربه و حضور در محیط قابل کسب است. امیدواریم که این مقاله برایتان مفید بوده باشد.
برخی از سوالات متداول
1. تعدادی از اصطلاحات برق قدرت را نام ببرید؟
خط گرم - فیدر - اینترلاک - مانور شبکه - مرکز دیسپاچینگ - جامپر - گنتری و ...
2. تجهیزات برق قدرت فشار قوی به چند طریق به سیستم زمین وصل می شوند؟
به دو روش: روش نخست: شبکه غربالی که در عمق 60 تا 80 سانتیمتری سطح زمین گذاشته می‌شود و مقاومت این شبکه برای حفاظت دستگاه‌ها می‌بایستی کمتر از 3 اهم گردد. روش دوم: به شکل مستقیم بوسیله میله ارت به زمین اتصال داده می‌شود.
